Petalifera petalifera

Petalifera petalifera (Rang, 1828)

Petalifera petalifera por Enric Madrenas

Taxonomía
 

Superdomain

Biota  

 

Kingdom

Animalia  

 

Phylum

Mollusca  

 

Class

Gastropoda  

 

Subclass

Heterobranchia  

 

Infraclass

Euthyneura  

 

Subterclass

Tectipleura  

 

Order

Aplysiida  

 

Superfamily

Aplysioidea  

 

Family

Aplysiidae  

 

Genus

Petalifera  

 

Species

Petalifera petalifera  (Rang, 1828)

 
 Clasificación según Bouchet et al. (2017)
Fuente taxonómica: World Register of Marine Species (AphiaID: 139597).
Sinónimos

  • Aplysia brugnatelli van Beneden & Robb, 1835
  • Aplysia depressa Cantraine, 1835
  • Aplysia petalifera Rang, 1828 (original)
  • Aplysia unguifera Rang, 1828
  • Aplysia webbii van Beneden & Robb, 1835
  • Phyllaplysia depressa (Cantraine, 1835)

Descripción
Los ejemplares de esta especie pueden medir hasta 40 mm de longitud, pero lo más común es que tengan un tamaño entre 15 y 25 mm de longitud. El cuerpo es muy aplanado, casi en forma de hoja, y su coloración de fondo es verde  pero con numerosas puntuaciones marrones y manchas blanquecinas irregulares. Esta coloración puede variar según el substrato en que se encuentre, así como si se localiza sobre hojas de Posidonia oceanica nuevas (color del animal predominantemente verde) o viejas (color del animal con predominio de manchas blanquecinas). La cabeza diferencia dos rinóforos auriculados y unidos en su base. Los parápodos son cortos, cubren la totalidad del dorso y están fusionados excepto por un orificio dorso-posterior. En el centro del dorso y cubierta por el manto y los parápodos hay una concha frágil, calcificada de color blanquecino pero translúcida.

Nota descriptiva: Como han indicado diferentes autores, P. petalifera y la especie afín Phyllaplysia lafonti, por lo similar de su morfología y variabilidad en su coloración, es posible que hayan sido repetidamente confundidas en la bibliografía anterior a los años 80 del siglo pasado. En todo caso, P. lafonti tiene una coloración característica de bandas concéntricas alternativamente claras y oscuras que no presenta P. petalifera.

Biología
P. petalifera en el Mar Mediterráneo vive estrechamente asociada a las hojas y a los rizomas de la fanerógama marina Posidonia oceanica. Tiene principalmente hábitos nocturnos. Su forma y su coloración la hacen muy críptica sobre las hojas y difícil su localización. Fuera del Mediterráneo se la ha localizado sobre talos de algas de los géneros Caulerpa y Padina (Canarias; Ortea & Martínez, 1991) y también Enteromorpha y Sargassum (Barbados; Marcus & Hughes, 1974). No se sabe con certeza si se alimenta de las citadas algas o de P. oceanica o bien del fieltro de microalgas que viven sobre ellas.

Etimología

  • Petalifera. Del Griego «petalon», pétalo + «pherein», llevar, cargar.

Distribución
Se trata de una especie de ámbito anfiatlántico ya que se ha encontrado en el Caribe (Miloslavich et al.  2010), en las costas atlánticas europeas y en el Mediterráneo oriental (Koukouras, 2010). En la Península Ibérica ha sido citada en las costas portuguesas y en toda la costa mediterránea, también en Baleares, Canarias, Madeira y Azores (Cervera et al. 2004). En Catalunya se ha registrado en Es Caials, Cadaqués, L´Escala, Cala Aiguafreda, Cala Margarida, Tossa de Mar y Blanes.

Citas georeferenciadas conocidas de la especie: Petalifera petalifera
Fuentes:
: OBIS
: GROC 2010-2011
: Enric Madrenas
: João Pedro Silva
: Bernard Picton
: GBIF.ORG
: OPK
: VIMAR
: Manuel Ballesteros.
: M@re Nostrum
: Altres fonts
: Marine Regions

Abundancia

    Mediterráneo occidental: ★★☆☆☆
    Mediterráneo oriental: ★☆☆☆☆
    Océano Atlántico: ★☆☆☆☆
Mes

Esta gráfica muestra la probabilidad de observación mensual de Petalifera petalifera basada en nuestros propios registros.

Videos

 

Otras fotos

Bibliografía

    Baba, K. 1959. The genus Petalifera and a new species, P. ramosa, from Japan. Publications of the Seto marine Biological Laboratory, 7(3): 43-44.
    Bacallado, J. J., J. Ortea, L. Moro, F. J. Martín Barrios, T. Cruz Simó, and R. Mesa Hernández. 2008. Inventario de los moluscos de la marina de Arrecife, Lanzarote. Canarias Conservación. 1–32.
    Ballesteros, M. 2007. Lista actualizada de los opistobranquios (Mollusca: Gastropoda: Opisthobranchia) de las costas catalanas. Spira. 2: 163–188.
    Ballesteros, M., E. Madrenas, and M. Pontes. 2016. Actualización del catálogo de los moluscos opistobranquios (Gastropoda: Heterobranchia) de las costas catalanas. Spira. 6: 1–28.
    Ballesteros, M., M. Pontes, and E. Madrenas. 2015. Opisthobranch from Medes Islands (Marine Protected Area, Costa Brava, Catalonia, NE Spain): 40 years of study.
    Ballesteros, M., E. Madrenas, and M. Pontes. 2023. OPK - Opistobranquis. (https://opistobranquis.info/).
    Bielecki, S., G. Cavignaux, J. M. Crouzet, and S. Grall. 2011. Des limaces de rêve.
    Caballer, M., J. Ortea, N. Rivero, G. Carias-Tucker, M. A. E. Malaquías, and S. Narciso. 2015. The opisthobranch gastropods (Mollusca: Heterobranchia) from Venezuela: an annotated and illustrated inventory of species. Zootaxa 4034 (2): 201–256.
    Calvín Calvo, J. C. 1995. El ecosistema marino mediterráneo, guía de su fauna y su flora.
    Cervera, J. L., G. Calado, C. Gavaia, M. A. E. Malaquías, J. Templado, M. Ballesteros, J. C. García-Gómez, and C. Megina. 2004. An annotated and updated checklist of the opisthobranchs (Mollusca: Gastropoda) from Spain and Portugal (including islands and archipelagos). Boletín Instituto Español de Oceanografía, 20 (1-4): 1-111. L.
    Crocetta, F., W. Renda, and A. Vazzana. 2009. Alien mollusca along Calabrian shores of the Messina Strait area and a review of their distribution in the Italian seas. Boll. Malacol., 45: 15-30.
    Eales, N. B. 1960. Petalifera habei, a new species from Japan. Proc. Malacol. Soc. London 34(1-2):12-18; 112.
    Fasulo, G., F. Izzillo, G. F. Russo, F. Toscano, and G. Villani. 1985. Nota su Petalifera petalifera (Rang, 1828) (Gastropoda, Opisthobranchia, Aplysiomorpha) specie mediterranea poco conosciuta. Considerazioni sistematiche, ecologiche e biogeografiche. Bollettino Malacologico 20 (9-12): 263-272.
    Furfaro, G., F. Vitale, C. Licchelli, and P. Mariottini. 2020. Two Seas for One Great Diversity: Checklist of the Marine Heterobranchia (Mollusca; Gastropoda) from the Salento Peninsula (South-East Italy). Diversity. 12: 171.
    García-Gómez, J. C., J. L. Cervera, F. J. García, J. A. Ortea, S. F. García-Martin, A. Medina, and L. P. Burnay. 1991. Resultados de la campaña internacional de biología marina “Algarve 88”: moluscos opistobranquios. Bollettino Malacologico 27 (5-9): 125-138.
    Grande, C., J. Templado, J. L. Cervera, and R. Zardoya. 2003. Molecular phylogeny of Euthyneura (Mollusca: Gastropoda). Molecular Biology and Evolution 21 (2): 303-313. 21: 303–313.
    Hidalgo, J. C. 1917. Fauna malacológica de España, Portugal y las Baleares. Trabajos del Museo Nacional de Ciencias Naturales. Serie Zoología (Madrid) 30: 752 pp.
    Huelin, M. F., and J. Ros. 1984. Els mol·lucs marins de les illes Medes In: Els sistemes naturals de les Illes Medes. Arxius de la Secció de Ciéncies, J Ros et al (eds) 73: 457-500. IEC. Barcelona, Spain.
    Klussmann-Kolb, A. 2004. Phylogeny of the Aplysiidae (Gastropoda, Opisthobranchia) with new aspects of the evolution of seahares. Zoologica Scripta. 33: 439–462.
    Lin, G. Y. 1990. A New Species and a New Record of the Genus Petalifera (Opisthobranchia) of China (Anaspidea: Aplysiidae). Acta Zootaxonomica Sinica 15(1):21-24.
    Long, S. J. 2006. Bibliography of Opisthobranchia 1554-2000. Bayside Books & Press, Tustin, CA, U.S.A. 672p.
    Malaquias, M. A., and G. J. P. Calado. 1997. The malacological fauna of Salvage Islands - 1. Opisthobranch Molluscs. Bol. Mus. Mun. Funchal, 49(281): 149-170.
    Martinez, E. 1996. On Petalifera petalifera (Rang, 1828) (Gastropoda: Opisthobranchia): New anatomical and geographical data. Journal of Molluscan Studies. 62: 243–250.
    McDonald, G. 2009. Bibliographia Nudibranchia. 2nd Online Edition, Annotated. 1072 pp  Institute of Marine Sciences, University of California, Santa Cruz. (http://escholarship.org/uc/item/8115h0wz).
    Menéndez, J. L., and J. Oliveros. 2004. Petalifera petalifera accessed through: AsturNatura on 2015-02-05. (http://www.asturnatura.com/especie/petalifera-petalifera.html).
    Moro, L., J. L. Martín Esquivel, M. J. Garrido Sanahuja, and I. Izquierdo Zamora. 2003. Lista de especies marinas de Canarias (algas, hongos, plantas y animales). Consejería de Política Territorial y Medio Ambiente del Gobierno de Canarias.
    Ortea, J., M. C. L. Moro, and J. J. Bacallado. 2003. Resultados Científicos del proyecto “Macaronesia 2000” Chinijo-2002: Moluscos Opistobranquios. Revista de la Academia Canaria de Ciencias 14 (3-4): 165-180.
    Ortea, J., J. Espinosa, M. Caballer, and Y. Buske. 2012. Initial inventory of the seaslugs (Opisthobranchia and Sacoglossa) from the expedition Karubentos, held in May 2012 in Guadeloupe (Lesser Antilles, Caribbean Sea). Revista de la Academia Canaria de Ciencias 24: 153-182.
    Ozturk, B., A. Dogan, B. Bitlis-Bakir, and A. Salman. 2014. Marine Molluscs of the Turkish Coasts: An Updated Checklist. Tübitak, Turkish Journal of Zoology 38.
    Pereira, F., and M. Ballesteros. 1982. Gasterópodos del litoral mediterranáo español. II. Tossa de Mar, Gerona. Actas I Simposio Ibérico Bentos Marino, 1: 223-235.
    Prkić, J., A. Petani, Ð. Iglić, and L. Lanča. 2018. Stražnjoškržnjaci Jadranskoga Mora: Slikovni Atlas i Popis Hrvatskih Vrsta / Opisthobranchs of the Adriatic Sea: Photographic Atlas and List of Croatian Species. Ronilaćki Klub Sveti Roko, Bibinje.
    Rang, S. 1828. Histoire Naturelle des Aplysiens. Paris, Firmin Didot 83 pp., 24 pl.:
    Riedl, R. 1983. Fauna und Flora der Mittelmeeres, ein systematischer Meeresfuhrer fur Biologen und Naturfreunde, 836 pp. Paul Parey, Hamburg & Berlin.
    Rudman W.B. et al. 1998. Petalifera petalifera accessed through: Sea Slug Forum on 2014-12-14. (http://seaslugforum.net/showall/petapeta).
    Templado, J., and R. Villanueva. 2010. Checklist of Phylum Mollusca. pp. 148-198 In Coll, M., et al., 2010. The biodiversity of the Mediterranean Sea: estimates, patterns, and threats. PLoS ONE 5(8):36pp.
    Trainito, E., and M. Doneddu. 2014. Nudibranchi del Mediterraneo, 2nd. ed. Il Castello.
    WoRMS Editorial Board. 2023. World Register of Marine Species. WoRMS. (http://www.marinespecies.org).

    Bibliografía basada en los trabajos de Steve Long, 2006. Bibliography of Opisthobranchia 1554-2000 y Gary McDonald, 2009. Bibliographia Nudibranchia, con actualizaciones posteriores procedentes de otras fuentes.

Más información

Citar este artículo como:

Ballesteros, M., Madrenas, E. & Pontes, M. (2023) "Petalifera petalifera" en OPK-Opistobranquis. Publicado: 15/05/2012. Accedido: 23/09/2023. Disponible en (https://opistobranquis.info/es/?p=372)

Para poder copiar esta cita clique el botón de la derecha.